…terwijl we de fles openen voor een borrel met de buren, zeg ik dat als er nù een oproep komt, ik deze even voorbij laat gaan. De afgelopen weken waren erg druk, en na afronding van de aanstaande uitvaart moet ik echt eerst even bijtanken. Gelukkig zijn er fijne collega’s naar wie ik kan doorverwijzen.

Als we geproost hebben gaat mijn telefoon…
Ik sta op de speaker en hoor vrienden met trillende stemmen vragen of ik kan komen. Ik vraag gelijk of het zijn moeder betreft maar nee…
Het gaat om Daan, hun jongste zoon, die een eind aan zijn leven maakte.
Er rolt spontaan een vloek uit mijn mond….

Ik pak mijn spullen om partner en buren verbouwereerd achter te laten.
Het betreft de eerste zelfdoding die ik professioneel mee maak, wat ga ik aantreffen?
Bij aankomst omhelzen we elkaar, en zo staan we ik weet niet hoe lang….
Ze vertellen over de ontdekking door de moeder en het politieonderzoek waardoor het uren duurde voordat de vader zijn kind mocht zien; een drama…!

Uiteindelijk kruip ik in mijn rol als uitvaartbegeleider.
Wat moeten we vandaag doen?: de opbaring en de voorlopige datum plannen, dat is meer dan genoeg.

Daan, die nog als een jonge knul op mijn netvlies staat, is inmiddels een prachtige man geworden. Na een liefdevolle verzorging door zijn ouders – zijn oudere broer reist morgen terug van vakantie – ligt hij op zijn bed, in zijn eigen kamer waar hij vaak was… Het is erg warm en met de aankondiging van een hittegolf laat ik een airco plaatsen. Vooral zijn ouders zijn veel bij Daan. De laatste tijd hield hij ze op afstand en nu kunnen ze onbeperkt bij hem zijn om hem te koesteren en te knuffelen. Deze thuisopbaring is van onschatbare waarde.

Als ik op een avond weer langs ga, gaat mijn man – jeugdvriend van de vader –ook mee. We zijn er als vrienden maar ik ook als uitvaartbegeleider, bijzonder deze dubbelrol. Ondanks de hitte buiten, is de kamer lekker koel. Daan ziet er nog heel goed uit. Ik vraag of ze een vingerafdruk willen en de ouders zeggen volmondig ja, Daans’ broer vindt het maar gek. De afdruk is heel duidelijk en voordat ik het weet staat deze als screensaver op de telefoon van grote broer, trots laat hij het me zien. Het ontroert me.
Ook maak ik foto’s van de handen van het gezin, de handen van zijn ouders en broer liggen op en om de handen van Daan, een dierbare vastlegging van de verbinding die altijd zal blijven.

De avond voor de uitvaart verplaatsen we Daan van zijn bed naar de kist in de woonkamer. Dat ziet er heel anders uit en het is heftig voor het gezin. Het is goed dat we dit niet op de dag van de uitvaart doen, maar de avond ervoor.

De volgende dag rijdt de uitvaartbus ons, na een indrukwekkend uitdragen door een erehaag van buren, naar de stoere uitvaartlocatie; een oude dekenfabriek in het centrum van de stad. De dragers plaatsen de kist met Daan op het podium waarna zijn ouders en broer de details verzorgen; de vazen, de kaarsen en Daans’ foto. Hoe verdrietig ook, het ziet er prachtig uit.

Ondanks de zomervakantie is de opkomst groot. Genodigden omhelzen de familie en plaatsen hun meegebrachte bloem in één van de vazen. Onderwijl klinkt muziek van de playlist die grote broer op Daans’ telefoon vond… Tijdens het plechtige gedeelte wisselen woorden zich af met muziek en beelden uit het leven van Daan. Zeer aangrijpend.
Aansluitend is er een informeel samenzijn. Wie wil kan een eigen moment pakken, bij Daan in de zaal. De deuren naar de foyer staan open, daar is ontlading, wordt op het leven geproost en komen bitterballen voorbij.

Als het tijd is klinkt het vertreknummer met een krachtig volume. Door mijn uitleg aan het eind van de plechtigheid weet iedereen wat dit betekent: de naasten en de dragers komen naar Daan en de gasten gaan naar buiten om een erehaag te vormen. Als we buiten komen is het “doodstil” in de steeg, de laatste fase van het wezenlijke afscheid is ingezet.

In een “huiskamer” van het crematorium beleven zijn naasten hun allerlaatste moment bij Daan waarna zijn ouders hem naar de ovenruimte brengen, zijn broer wil niet mee en blijft achter bij de anderen.
Tijdens de uitleg over het vuurvaste steentje en over wat er gaat gebeuren, hebben de ouders hun handen op de kist…dan moeten ze hun zoon ècht loslaten.
De ovendeur opent en de hydraulische arm duwt de kist met Daan naar binnen, waarna de deur weer sluit. Door het piepkleine gaatje zien we het vuur oplaaien.
Ik huil met de ouders mee, als mens, als vriendin en als moeder….

Het is stil wanneer de bus ons terug naar huis rijdt. Daar nemen we met dikke knuffels afscheid van elkaar; ze zijn dankbaar voor het mooie afscheid van Daan.

Als ik uiteindelijk thuis arriveer, voel ik de vermoeidheid weer.
Nu moet ik ècht eerst opladen voordat ik een nieuwe opdracht kan aannemen….

Naar wens van zijn nabestaanden,
is Daan bij naam genoemd en deze foto geplaatst.